Mikroplastiklerden kurtulmanın yolları – Son Dakika GastrOda Haberleri
Sofralarınızda, tabağınızdaki etin, sebzenin ve hatta yumurtanın içinde gizli olan şeyleri göremeyebilirsiniz: Mikroplastikler. Bazen sıcak bir tavada eriyip yemeğe karışıyor, soğuduklarında yeniden katılaşıyorlar. Üstelik, bu durum yalnızca ette değil; baldan pirince, tuzdan süte kadar birçok yiyeceğimizde karşımıza çıkıyor.
Peki, bu plastikler mutfağımıza nasıl sıyrılıyor ve onlardan korunmak için neler yapabiliriz?
MİKROPLASTİKLER NEREKEN GELİYOR?
Bilim insanları mikroplastikleri iki kategoriye ayırıyor:
Mikroplastikler: 5 mm’den küçük parçacıklar
Nanoplastikler: 1 ila 1000 nanometre arasında boyutlarda olanlar
Yiyeceklerimize çeşitli yollarla bulaşabiliyorlar:
Toprak ve tarım: Bitkiler, kirlenmiş topraktan mikroplastik maddeleri alabiliyor. Hayvanlar da yem yoluyla bu parçacıkları tüketiyor.
İşleme ve paketleme: Fabrikalarda kullanılan plastik malzemeler, gıdalarla temas edince bulaşma riski artıyor.
Mutfak eşyaları: Doğrama tahtasından spatulaya, aşınmış teflon tavadan plastik saklama kaplarına kadar pek çok mutfak gereci mikroplastik yayabiliyor.
Örneğin, plastik doğrama tahtasında yapılan tek bir kesik, yüzlerce parçacığın yiyeceğe geçmesine neden olabilir. Çizilmiş yapışmaz tavalar veya plastik blender kapları her kullanımda milyonlarca parçacık ortaya çıkarabiliyor.
EN ÇOK KARŞILAŞTIĞIMIZ YERLER
Yiyeceklerde: Pirinç, tuz, bal, süt ürünleri, et, balık, sebze ve yumurtada mikroplastikler mevcut. Deniz tuzunda miktarın özellikle yüksek olduğu belirtiliyor. Pirinci pişirmeden önce yıkamak veya et ve balıkları durulamak, parçacık miktarını belli ölçüde azaltabiliyor.
Suda: Hem musluk suyu hem de şişe suyu mikroplastik içeriyor. Şişelenmiş sudaki kapağın açılıp kapanması bile yüzlerce parçacığın suya karışmasına neden oluyor. Basit bir su filtresi, mikroplastiklerin %90’a kadarını tutabilir.
Ambalajlarda: Plastik kaplar, tek kullanımlık bardaklar ve paket servis kutuları önemli kaynaklar arasında yer alıyor. Sıcak yiyecek veya içecek, plastikle temas edince parçacık sayısı katlanarak artabiliyor.
Temizlik ürünlerinde: Plastik süngerler gram başına milyonlarca mikroplastik parçacık salabilir. Mikrofiber bezler de benzer riskler oluşturuyor.
MUTFAĞINIZDA MİKROPLASTİK SERBESTİSİ İÇİN İPUÇLARI
Cam ve paslanmaz çelik kullanın: Plastik saklama kapları yerine uzun ömürlü ve dayanıklı malzemeleri tercih edin.
Aşınmış mutfak gereçlerini yenileyin: Özellikle teflon tavalar ve plastik doğrama tahtalarını değiştirin.
Pirinç, et ve balığı pişirmeden önce yıkayın: Bu yöntem mikroplastik miktarını tamamen ortadan kaldırmasa da önemli ölçüde azaltmaktadır.
Plastiksiz çay poşeti kullanın: Plastik kaplamalı poşetlerin tek bardakta milyarlarca parçacık bırakabileceğini unutmayın.
Suyu filtreleyin: Basit karbon filtreleri bile oldukça etkili sonuç verir.
Tek kullanımlık plastik ürünlerden kaçının: Özellikle sıcak yiyecek ve içeceklerde bu ürünleri tercih etmeyin.
PEKİ VÜCUDUMUZA NE ETKİ EDİYOR?
Mikroplastikler, yalnızca çevremizde değil, artık insan vücudunda da yer buluyor. Araştırmalar, beyin, kan, plasenta ve hatta testislerde dahi izlerine rastlamış durumda. Ancak sağlık üzerindeki net etkileri henüz kesinlik kazanmamış durumda. Bazı bilim insanları, mikroplastiklerin bağırsağın florasını bozabileceğini veya kan dolaşımında sorunlara yol açabileceğini öne sürüyor. Bununla birlikte, vücudumuzun belirli bir kısmını atabildiği de biliniyor.
Plastik maddeler ucuz ve hayatımızın her alanında bulunuyor. Fakat bu durum, onların kontrolünü tamamen ele geçireceğimiz anlamına gelmiyor. Uzmanlar, mutfakta yapacağımız küçük değişikliklerin maruziyetimizi azaltabileceğine dikkat çekiyor: Plastik eşyaları hemen atmak yerine kullanım ömrünü tamamlamış olanları yenisiyle değiştirip, mümkün oldukça plastiksiz alternatiflere yönelmek hem daha gerçekçi hem de çevre dostu bir yaklaşım.
Özetle, tabağımıza düşen plastik parçacıklarının sayısını azaltmak tamamen bizim elimizde.
Odatv.com
