Rioja bölgesinin şarapları I Rioja şaraplarının özellikleri
İspanya‘nın kuzeyinde, Bask bölgesinin kalbinde konumlanan ve kadifemsi, yumuşak kırmızı tonlarıyla kendini tanıtan Rioja şarapları, 2025 yılında tam bir asrı geride bıraktı. 1925’te İspanya’nın ilk resmi apelasyon bölgesi olarak tanınan Rioja, artık sadece üstün kaliteli şarapların değil; aynı zamanda sürdürülebilir üretimin, turizmin ve modern gastronominin de simgesi haline geldi.
Rioja’nın uzun soluklu geçmişi, hem geleneklerinden ödün vermeyen hem de çağın dinamik taleplerine uyum sağlayabilen bir bölgenin nasıl global bir marka haline geldiğinin canlı örneğidir.
BİR KRALİYET DÜĞÜNÜ VE UNUTULMAZ TAT
Hatırlayanlar vardır; 2004’te tüm İspanya, Prens Felipe ile gazeteci Letizia’nın düğünü etrafında coşkuya kapılmıştı. Sosyal medyanın henüz hayatımıza girmediği yıllarda, televizyonlar ve gazeteler bu masalsı birleşmenin her anını yakından takip ediyordu. Aynı dönemlerde, Rioja’da “en iyi şarabın” düğüne sunulması için yoğun bir çalışma yürütülüyordu.
Kraliyet Sarayı, Rioja Şarapçılar Konseyi’nden (Consejo Regulador), düğün gecesinde dünya çapındaki misafirlere özel olarak sunulacak bir şarap belirlenmesini talep etmişti. Konsey, onlarca şaraphaneden yüzlerce örneği topladı, titiz tadımlarla değerlendirdi ve finalist şarapları yerinde ziyaretlerle yeniden inceledi. Sonuçta, kazanan bir şarap seçilmişti; ancak etikette marka veya üretici adı yer almamış, yalnızca “Rioja Gran Reserva” ifadesiyle anılmıştı. Çünkü esas vurgu, bireysel markadan ziyade bölgenin ortak kalite güvencesine yapılıyordu.
ASIRLIK GEÇMİŞ, MODERN YORUM
Rioja’da bağcılık geleneği, antik Roma dönemine kadar uzanıyor. 1560 yılında üreticilerin tulumlara mühür attığından, 1787’de ilk bağcılar birliğinin kurulmasına kadar uzanan bu tarihsel yolculukta, 1925 yılında tanınan “Denominación de Origen Calificada – DOCa Rioja” statüsü gerçek bir dönüm noktası oldu.
Bununla birlikte, bu zengin geçmiş her dönem olağanüstü şaraplar demek değildir. 1990’lara kadar Rioja şarapları genellikle hafif, kolay içilen ancak karakterden yoksun örnekleriyle tanınıyordu. Üzüm üreticilerinin miktara dayalı ücret alması, kalite yerine hacmin ön planda tutulmasına sebep olmuş, şarapların zayıflığı uzun fıçı dinlenmeleriyle gizlenmeye çalışılmıştı.
Ancak Yeni Dünya şaraplarının (Şili, Avustralya, Kaliforniya) güçlü, meyvemsi karakterleri damak zevkini etkiledikçe, Rioja da değişime ayak uydurdu. Bağ tekniklerinde verimi azaltma, seçici hasat, Fransız meşe fıçılar kullanımı ve daha kısa dinlendirme süreleri sayesinde Rioja kırmızıları yeniden hayat buldu. Bu dönüşümle birlikte, daha önce hafif ve sulu kabul edilen Rioja kırmızıları, artık yoğun, enerjik ve canlı tatlar sunmaya başladı.
RIOJA ŞARAPLARININ BUGÜNKÜ YÜZÜ
Günümüz Rioja şarapları yalnızca kırmızı çeşitlerle sınırlı kalmıyor. Tempranillo, Garnacha, Graciano ve Mazuelo gibi klasik üzümlerin yanında, Maturana Tinta ve Maturana Blanca gibi yerel türler de yeniden hayat buluyor. Ayrıca Chardonnay ve Sauvignon Blanc gibi uluslararası üzümlerle harmanlanarak üretilen beyaz şaraplar, canlı asidite ve zengin aromatik profilleriyle dikkat çekiyor. Geleneksel “Cava” stilinde, yani şampanya yöntemiyle üretilen köpüklü şarapların sayısı da artış gösteriyor.
Tüm bu kalite artışlarına rağmen, Rioja şarapları benzer özelliklere sahip Fransız örneklerine göre neredeyse yarı fiyatına sunuluyor. Bu durum, onları sadece lezzetli değil aynı zamanda mantıklı bir tercih haline getiriyor. Geçtiğimiz yıl, bölgeyi ziyaret eden 900 bin kişi, bu eşsiz deneyimi yerinde tatma imkânı buldu.
100. YIL İÇİN 100 YILLIK ŞARAP
100. yıl kutlamaları, şaraplar kadar zarif ve görkemliydi. Kral VI. Felipe’nin de katıldığı törende, 1920’li yılların izlerini taşıyan şaraplar açıldı. Rioja Şarapçılar Konseyi, bu özel yıl için 101 şarabı kör tadım yöntemiyle değerlendirdi ve en yüksek puanı alan 2019 rekolteli Gran Reserva’yı “100. Yıl Şarabı” olarak belirledi. Sadece 500 şişe üretilen bu özel etiket, bölgenin disiplinli yapısının ve kalitenin sürekliliğinin bir simgesi olarak öne çıktı.
KAYNAK: Mehmet Yalçın
Odatv.com