Türk tatlı geleneğinin en ünlü ve en çok sevilen lezzeti: Lokum

Türk lokumu, kendine has tadı ve derin kültürel geçmişiyle dünya çapında tanınan bir tatlı olarak öne çıkıyor. Günümüzde lokum üretimi çoğunlukla fabrikasyon yöntemlere kaymış olsa da el yapımı çeşitleri hâlâ büyük değer taşıyor. El yapımı lokumlarıyla bilinen Üçyıldız Şekerleme, Beyoğlu‘nun parlayan mücevheri niteliğinde.

Bu lokum çeşidinde su, şeker ve mısır nişastası gibi temel malzemeler kullanılır. Geleneksel formülasyonda, üzümde doğal olarak bulunan krem tartar adlı asidik bir tuz da eklenir; bu ince dokunuş, lokumun daha pürüzsüz ve zengin bir tat almasını sağlar. Ünlü lokum ustası Feridun Dörtler, bu tarif konusunda uzmandır ve sade lokumun yanı sıra limonlu, güllü, fıstıklı gibi farklı aromalara sahip lokumları da ustalıkla üretmeye devam etmektedir.

SANAYİ LOKUMLARINA KARŞI EL YAPIMI LOKUMUN ÜSTÜNLÜĞÜ
Günümüzde lokum, genellikle büyük fabrikalar tarafından seri şekilde üretildiği sanayi tipi ürünler olarak sunulsa da, Hacı Bekir, Divan ve Koska gibi markaların ürünleri ne kadar güçlü olursa olsun, geleneksel el yapımı lokumların yerini tam anlamıyla doldurmak mümkün değildir. Beyoğlu’ndaki Üçyıldız Şekerleme gibi küçük aile işletmeleri, 1927’den bu yana sade ve aromalı lokumlarıyla bu geleneği canlı tutmaya devam ediyor. El yapımı lokumlar, fabrikasyon lokumlara kıyasla fiyat açısından üst sırada yer alabilir; ancak gerçek lezzet farkı, lokum tutkunları tarafından hemen fark ediliyor.

LOKUMUN TARİHÇESİ

Türk lokumunun kökenleri 18. yüzyılın başlarına kadar gitmektedir. Geleneksel olarak Türk mutfağına özgü olarak bilinse de, lokumun asıl temeli Arapça’da “rahatü’l hulkum” olarak adlandırılan ve boğazda rahatlıkla tüketilen bir tatlı türüne dayanmaktadır. 18. yüzyılda İstanbul çarşılarında satışa sunulmasıyla, bu tatlı İstanbul’un geleneksel lezzetleri arasında kendine sağlam bir yer edindi.

İlk lokum tariflerinden birine, 1640 tarihli Narh Defteri’nde rastlanır. Ayrıca, 1726-1727 yıllarına ait İstanbul Kadı Sicilleri’nde “lokum” isminin geçmesi, lokumun İstanbul’da ilk kez satıldığını ve popülerliğinin arttığını gösteren önemli bir belgedir. Aynı zamanda, Hacı Bekir’in 1777’de açtığı dükkan, lokumun saray ve yabancı elçiliklere ulaşmasında kilit rol oynamıştır.

19. yüzyılda Avrupalı şekerciler, Türk lokumunu ve benzer tatlıları kendi mutfaklarına adapte etmeye başlamışlardır. Lokum, dünya genelinde “Turkish Delight” olarak tanınarak özellikle İngiliz ve Fransız damaklarında kendine yer bulmuştur. Bu adaptasyon süreci, lokumun uluslararası arenada ün kazanmasında büyük etkide bulunmuştur.

Lokumun, geleneksel Türk misafirperverliğinin bir sembolü haline gelmesi, onu yalnızca bir tatlı olarak değil, aynı zamanda kültürel bir miras unsuru olarak da öne çıkarmıştır.

Günümüzde İstanbul’da el emeğiyle üretilen lokumlar, hem Türk mutfağının zarif ve tatlı geçmişini yaşatmakta hem de dünya çapında Türk mutfağının bir gurur kaynağı olmaya devam etmektedir.

Odatv.com