Sebzeler ve meyveler neden eskisi kadar besleyici değil
Gıda reyonlarında karşılaştığınız canlı sebze ve meyve çeşitleri, 500 yıl öncesine göre çok daha az vitamin ve mineral içerdiğini aklınıza getirebilir mi? Oysa araştırmalar, modern tarım teknikleri ve iklim değişikliğinin, yiyeceklerimizin besin değerinde köklü düşüşe yol açtığını gösteriyor.
Washington Üniversitesi’nden Prof. Kristie Ebi, “Büyükannelerimizin yedikleri bizden daha sağlıklıydı” ifadesini bilimsel verilere dayandırıyor. 1950’lerden günümüze yapılan karşılaştırmalı araştırmalar, bugün kullanılan meyve, sebze ve tahıllarda protein, kalsiyum, demir ve C vitamini gibi önemli besin öğelerinde ciddi azalmalar olduğunu ortaya koyuyor.
TARLADAN SOFRAYA GELEN SESSİZ TEHLİKE
Foods dergisinde yayımlanan son araştırmalar, bu besin değerindeki düşüşlerin istisnai durumlar olmadığını, aksine küresel bir halk sağlığı krizine işaret ettiğini belirtiyor. Özellikle bitki bazlı beslenen bireyler, bu değişikliklerden daha fazla etkilenebiliyor.
Seattle Üniversitesi’nden David R. Montgomery, “Besin azalması, vücudun hastalıklara karşı savunma mekanizmasını zayıflatıyor ve gıdanın ‘koruyucu tıp’ işlevini azaltıyor.” şeklinde açıklıyor.
TOPRAK SAĞLIĞI BESİN KALİTESİNİN ANAHTARI
Peki bu durum nasıl ortaya çıktı? Sorunun kaynağı, verimi artırmak amacıyla kullanılan modern tarım tekniklerinde yatıyor. Hızla büyüyen ve bol ürün veren bitkiler, toprağın sunduğu besinleri yeterince alamıyor. Ayrıca, yoğun sulama, aşırı gübre kullanımı ve sık hasat uygulamaları, toprak mantarlarının bitkilerle kurduğu simbiyotik ilişkiyi bozuyor.
Montgomery, “Toprak sağlığı bozulduğunda, mahsuller daha az besin içerir” diyerek durumu özetliyor. Buna, artan atmosferik karbondioksit oranları eklenince, sebze ve meyveler daha fazla karbonhidrat barındırırken, vitamin ve mineral miktarları düşüyor.
ET DE DAHA AZ BESLEYİCİ OLABİLİR
Bu durum yalnızca bitkilerle sınırlı kalmıyor. Hayvanların daha az besleyici tahıllarla beslenmesi, et ve süt ürünlerinin de zamanla besin kalitesinde azalmaya neden oluyor.
ÇÖZÜM REJENERATİF TARIMDA
Ancak umutsuzluğa kapılmaya gerek yok. Rejeneratif (yenileyici) tarım uygulamaları, toprağın doğal döngüsünü koruyarak daha sağlıklı topraklar ve besin değeri yüksek gıdalar üretmeyi mümkün kılıyor. Örtü bitkileri ekmek, toprağı aşırı işlememek ve mahsul çeşitliliğini artırmak, toprağın kendini yenilemesine yardımcı oluyor.
Besin değerindeki azalmaya rağmen, meyve ve sebzelerden uzak durmanız gerekmiyor. Alabama Üniversitesi’nden Dr. Kristi Crowe-White, “Çeşitli ve renkli beslenmek, bu düşüşlerin etkilerini azaltır,” diyor. Özellikle turuncu, koyu yeşil ve kırmızı tonlardaki sebzeler, zengin antioksidan ve vitamin içerikleriyle öne çıkıyor.
Odatv.com
