Anadolu’nun yenilebilir otları – Son Dakika GastrOda Haberleri

Asfaraca, Aspariçe, Tilkişen, Yabani Kuşkonmaz (Asparagus acutifolius)

Havanın bahar müjdesi vermesiyle topraktan yayılan yeşil dokunuşlar, çiçekler ve rüzgarın ferahlatıcı esintisi hissediliyor. İşte tam da bu mevsimde, doğa bize bir çağrıda bulunuyor: Ot yeme zamanı geldi. Beton ormanlarının arasında sıkışıp kalsak da, aslında atalarımızın bize armağan ettiği bereketli toprakların sunduğu nimetlerle dolu bir hazineye sahibiz. Ebegümeci, ısırgan, kuzukulağı, eşek helvası, kedirgen, gelincik… İsimleri bile kulağa bir şiir ezgisi fısıldıyor, öyle değil mi?

Otlar yalnızca besin kaynağı değil, içinde dokunaklı hikayeler taşıyan anıtlardır. Özellikle biz mübadil kökenliler, annelerimiz ve ninelerimizin mutfaklarında, tarlalardan toplanan o yeşil demetlerin kaynar tencerelerde kayboluşunda saklı bir tarih buluruz. Modern dünyanın hazır yemek telaşına inat otlar, bize yavaşlamayı ve toprağa dönüşü hatırlatır. Bir ısırgan çorbasının kaşığını kaldırdığınızda, yalnızca midenizi değil, ruhunuzu da doyurmuş olursunuz.

Peki, neden tam şimdi? Çünkü bahar, otların en canlı dönemidir. Dalından koparıldığında hâlâ taptaze olan ve vitamin deposu bu mucizeler, sofralarımıza lezzeti ve şifayı aynı anda taşır. Üstelik bunu gerçekleştirmek için büyük bir bütçe veya uzak diyarlara yolculuk yapmaya gerek yok. Belki bir Pazar günü köy yollarında yapacağınız kısa bir yürüyüş, belki de komşu bahçesinden alınan iki tutam yeşillikle yeterli olacaktır.

Şehir hayatının getirdiği yapay tezgahların dışında, pazarlar bir kurtuluş yolu sunuyor. Plastik paketlere kapatılmış market ürünlerine sıkıldıysanız, en azından bir demet semizotu edinin. Eve geldiğinizde yıkayın, doğrayın ve zeytinyağıyla buluşturun. O an, kendinizi adeta bir köy şairi gibi hissedeceksiniz.

Şimdi ot yeme zamanı, çünkü hayatın koşturmacasından bir an olsun uzaklaşmak için daha iyi bir bahane olamaz. Doğa sesini yükseltiyor: “Dur, derin bir nefes al, ye ve yaşa.” Bu çağrıyı duymazsanız, kendinize ihanet etmiş olursunuz. Bu yüzden bugün bir tabak ot kavurması hazırlayın, yanına da bir bardak çay ekleyin. Pencerenizi açın ve baharı içeri davet edin.

Unutmayın, otlar yalnızca karnı doyurmakla kalmaz; onlar, kimliğimizi ve köklerimizi hatırlatan birer simgedir. Şu anda, tıpkı yılın her haftasında olduğu gibi, ot yeme zamanı.

Türkiye genelinde yabani otlara adanmış pek çok festival düzenleniyor. Bu festivaller, yerel halkın ve ziyaretçilerin doğadan toplanan otları tanıması, bu otlarla yapılan geleneksel yemekleri tatması ve bölgenin kültürel mirasını deneyimlemesi açısından önemli fırsatlar sunuyor.

Urla Belediyesi, 12 yıl önce Slow Food Urla Birliği ile birlikte başlatılan ve bizim de katılımımızla gerçekleşen “Mart Dokuzu” ot şenliğini erteledi. Bu tür etkinlikler hem yöresel mutfağı hem de bölgenin zengin bitki örtüsünü tanıtmayı amaçlıyor; ancak ekonomik ve sosyal koşullar da etkili. 17-20 Nisan’da düzenlenecek olan “Alaçatı Ot Festivali”nın da ertelenme ihtimali bulunuyor. İzmir’in Çeşme ilçesine bağlı Alaçatı’da her yıl Nisan ayında gerçekleşen bu festival, Ege mutfağının zenginliğini ve yabani otların çeşitliliğini kutluyor. Ot toplama turları, yemek atölyeleri, seminerler ve konserler gibi pek çok etkinlik düzenleniyor.

Bu hafta sonu “Bodrum Acı Ot Festivali”nde buluşuyoruz. Ne olacak, merak ediyoruz! Karadeniz Bölgesi’nde, özellikle Samsun’da da bir ot festivali düzenleniyor.

Aslında festivallere bile gerek yok, çünkü yabani otlar neredeyse her yerde, hayatın tam kalbinde doğal olarak varlıklarını sürdürüyor. Yol kenarlarında, taşların arasındaki boşluklarda, terk edilmiş bahçelerde sessizce filizlenen bu otlar ne alkış bekler ne de süslü bir sahneye ihtiyaç duyar. Anadolu’nun dört bir yanında, ebegümeci bir tarlanın ucunda usulca boy alırken, ısırgan derenin kıyısında kendi melodisini fısıldar. Bu otlar, yaşamın en sade halini anlatıyor: “Biz buradayız, hep yanınızdayız.” Onlar, toprağın görünmez kahramanları ve sofraların basit ama derin lezzetleri.

Birçok kişi için yalnızca yabanidirler; ancak bu otlar aslında hayatın kendisini simgeler.

Bir çobanın ekmek arası varsa, bir annenin tenceresinde şifa gizlidir. Festivallere ihtiyaç duymazlar; çünkü onlar, mevsimlerin akışı, rüzgârın hafif esintisi ve yağmurun dokunuşuyla varlıklarını ortaya koyarlar. Hardal otu sabahleyin sizi selamlar, öğle serinliğinde gölge sunar. Anadolu’nun yabani otları, gösterişsiz ama inatçı, sessiz ama kuvvetli; hayatın tam içinde, yanımızda duran ve toprağın bize uzattığı dost eli gibi varlıklarını sürdürür.