Türkiye’nin yabani otları: Yenilebilir ve şifa verici doğal bitkiler
Türkiye’de on binden fazla bitki bulunmaktadır; bu sayı, Avrupa’daki tüm ülkelerin toplamını aşar. Bu bitkilerin büyük bir kısmı yenilebilir özellikte olup, bazı türler sadece Türkiye’ye has yani yalnızca burada yetişmektedir. Bu gerçekten takdire şayan büyük bir zenginliktir. Ülke genelinde ısırgan, ebegümeci, kekik ve adaçayı gibi bitkiler yaygın olmasına rağmen, bazıları sınırlı bölgelerde kullanılır; örneğin sarıot (Opopanax hispidus), baldıran (Smyrnium olusatrum) veya mendek gibi.
Bazı bitkiler ağırlıklı olarak tıbbi amaçlarla tercih edilirken, bazıları yemeklere koku katmakta, bazıları peynirin besin değerini artırmakta ve bazıları kış aylarında diğer sebzeler bulunmazken soframıza çeşitlilik kazandırmaktadır. Türkiye’deki tüm yabani otları tek bir makalede toparlamak zor olacağından, burada en bilinen türlerin ve özellikle bahar aylarında ortaya çıkanların kullanım alanlarını ve özelliklerini birkaç yazıda ele alacağız.
ARAPSAÇI (REZENE, FOENICULUM VULGARE)
Bu “anason” kokulu bitki, ilk bakışta dereotuna benzerlik gösterse de, tadı ve aroması tamamen farklıdır. Tohumları, yaprakları, sapları ve kökleri mutfakta çeşitli şekillerde kullanılır. Havuç ve maydanoz ile aynı aileden olan rezene, yalnızca Kuzey Anadolu’da değil, Ege ve Akdeniz bölgelerinde de yetişir. İnce sürgünleri, tomurcukları ve yaprakları yemeklerde tercih edilmektedir. Girit göçmenlerine göre, en iyi kuzu eti ile uyum sağlasa da, Ege ve Akdeniz mutfaklarında karışık yeşilliklerle kavrulmuş ya da börek içlerinde kullanılır. Ayrıca balık ve diğer et yemekleriyle birlikte, baklagillerle harmanlandığında da lezzetli bir tat ortaya çıkar.
